Semje i jordbruksoppgjeret – bøndene får 1,1 milliardar kroner

– Det er berre Forsvaret som har hatt ein sterkare vekst i budsjetta under Støre-regjeringa enn det matproduksjon og jordbruket har hatt. Det seier litt om den urolege og alvorlege tida vi er inne i, sa landbruksminister Nils Kristen Sandtrøen (Ap) då avtalen vart presentert.

Han kunne røpe at ramma i oppgjeret var på 1107 millionar kroner. Kravet frå bøndene var i utgangspunktet på 2 milliardar kroner.

– Med denne avtalen styrkjer vi nasjonal beredskap og sjølvforsyning. Vi har teke eit vegval for å sikre landbruk i heile landet som bidreg til tryggleik for framtida, seier Sandtrøen.

Småbrukarlaget: – Manglande avklaring

Bonde- og småbrukarlaget trekte seg frå forhandlingane fredag formiddag og er ikkje del av semja.

– Det har vore manglande avklaring på eit avgjerande spørsmål, og avstand på viktige område, seier leiar Tor Jacob Solberg i ei pressemelding.

Småbrukarlaget meiner at forhandlingane har vore konstruktive, men opplyser at dei ikkje kan stille seg bak protokollen og grunnlaget for årets oppgjer.

Meir pengar

Norges bondelag vart med vidare i forhandlingane og har no altså komme til semje med staten.

Avtalen staten og Bondelaget no er samde om, legg opp til ein auke i løyvinga over statsbudsjettet på 747 millionar kroner. Målprisane blir foreslåtte auka innanfor ei ramme på 288 millionar kroner.

Nivået på den totale budsjettoverføringa vil etter den inngåtte avtalen vere på 29,7 milliardar kroner i 2026.

Det er ein auke på 75 prosent frå 2021.

– Det som er viktig å få fram, er at når media skriv i dag at det er ei ramme på 1107 millionar kroner, så er det pengar som blir lagde på toppen av dei milliardane som er i jordbruksavtalen frå før, seier Sandtrøen.

Bondelaget: – Inntektsgapet tetta

Leiar Bjørn Gimming i Bondelaget seier at nokon vil vere fornøgde med avtalen, medan andre ikkje deler den oppfatninga.

– Eg står her åleine. Vi har jobba for at eit samla norsk landbruk skulle ta ansvar for ein avtale til det beste for norske bønder. Og eg meiner det er djupt beklageleg at Bonde- og småbrukarlaget valde å bryte forhandlingane i år, sa han på pressekonferansen.

Han meiner det ligg ein stor styrke i å greie å lande semja saman.

– Men vi er to organisasjonar med ulike vurderingar, og eg tek til etterretning at dei valde å bryte forhandlingane i år, seier han.

Bondelaget meiner no at inntektsgapet i jordbruket er tetta.

– Vi har forhandla fram ein avtale som gir bonden høve til å oppnå inntekt på nivå med andre yrkesgrupper i 2026. Det er eit gjennomslag med stor verdi, ikkje berre i forhandlingane i år, men i heile bondelagets historie, seier Gimming.

Dei årlege forhandlingane starta 9. mai.

Senterpartiet hadde landbruksministeren fram til dei gjekk ut av regjering i februar. Dei har markert seg svært kritiske til tilbodet frå staten og bede dei tenkje seg om.

Senterpartiet: Framleis skuffa, men positive

No seier Senterpartiets Erling Sande, som er leiar i næringskomiteen, at han i utgangspunktet er positiv til semja.

– Samtidig må eg seie at eg framleis er skuffa over Arbeidarparti- Det svake utgangspunktet for forhandlingane. Dei starta forhandlingane med å levere ei kald skulder til landbruket. Det er likevel imponerande at landbruket har klart å forhandle inn over 300 millionar kroner i forhandlingane, seier han.

– Det er bra at Arbeidarparti-regjeringa ikkje har fått gjennomslag for å auke gapet mellom landbruket og andre grupper, legg han til.

(©NPK)