Movatnet

Kari Alvsaker hadde i Hordaland Folkeblad tysdag 12. november eit foto med tittelen Movatnet ein flott haustdag. Fotoet har visuelle verdiar som talar til oss alle.

Movatnet er eit særs interessant og spesielt område. Det er eit område som er vurdert verneverdig. I dei kommunale arkiva skal det finnast eit kart arkivert under tittelen Fredningsbelte Movatnet, kart-1954.

I samband med Samla plan for vassdrag (Samla plan) der siktemålet var å få ei meir samla, nasjonal forvaltning av vassdraga vart det i 1996 (Direktoratet for naturforvaltning) skrive om Movatnet:

Verneverdige og interessante område og førekomstar

Movatn ved Norheimsund peikar seg ut som den mest verneverdige einskildlokaliteten i planområdet. Dette er ein elvemunningsvåg (estuar), ein naturtype som berre finst i sparsom utstrekning i Noreg. Større estuarier finst ikkje i Hordaland, men Movatn er truleg det beste dømet vi har på denne naturtypen i fylket. Det ligg føre registreringar av fuglelivet her, og det har vist seg å vere såvidt rikt at Movatn var med i fleire tidlege utkast til verneplan for våtmark i Hordaland. (Lokaliteten var likevel ikkje med i det siste og endelege utkastet). Også botaniske registreringar er gjort her, og førekomstane av vassplantar, m.a. den særeigne havstrandsvegetasjonen er med på å styrkje vernegrunnlaget av lokaliteten vesentleg. I det endelege utkastet til verneplan for våtmark er lokaliteten framheva som ein mellomting mellom ein lokalitet av særleg verdi i landssamanheng og eit verneverdig område i regional (fylkes-) samanheng.

I 2002 publiserte Kvam herad og Fylkesmannen i Hordaland rapporten Viltet i Kvam. Om Movatnet skriv dei:

Område 10, Movatnet

Området er omlag 475 daa og ligg 1–2 moh. Movatnet er eit av få større estuar (uttynningsbasseng mellom ferskvatn og sjøvatn der saltinnhaldet varierer) i fylket og er difor interessant i regional samanheng. Slike estuar er oftast svært produktive. Vatnet ligg ved Norheimsund og er omkransa av dyrka jord, strandeng, veg og busetnad.

Området er eit viktig trekk-, beite- og hekkeområde for fugl. Av trekkfugl dominerer vade- og andefuglar, og store konsentrasjonar opptrer jamleg. Mudderbankane blir jamleg brukt som beite- og kvileområde for vadefugl og måsar. Sumpområdet på nord og vestsida er viktig som hekkeområde. Movatn er eit av dei viktigaste trekk- og beiteområda for vassfugl langs Hardangerfjorden. Vegetasjonen i området er òg prega av den spesielle hydrografien, og er difor noko ulik den vegetasjonen som elles er typisk for strendene i Kvam. Dette gjer området til eit særprega naturmiljø, som òg inneheld førekomstar av regionalt sjeldne plantar.

Movatnet ligg svært nær handelssenteret i Norheimsund, slik at press i samband med bygg kan få innverknad på området. Ein må unngå fyllingar, senking av utløp (delvis tørrlegging) eller andre inngrep. Likeeins må ein hindra auka eutrofiering ved at huseigarane i området knyter seg til offentleg kloakk. Bøndene bør ta særlege omsyn til området når dei lagar gjødslingsplanar.

Kvam herad har verna om Movatnet i form av utbygging av offentleg kloakk. Nyleg vart eit bekkeløp på Mo som låg i rør, opna til bate for naturmangfaldet.

Vern av livet i og ikring Movatnet er ein kontinuerleg prosess der det nyvalde heradsstyret no tek over stafettpinnen. Movatnet representerer verdiar av lokal, regional og nasjonal karakter. Movatnet og naturmangfaldet i og ikring er eit område som vi har og som må takast vare på for komande generasjonar.

Armann Norheim