Unge funksjonshemma er ikkje eldre

I løpet av dette året har vi fått ny kommunelov, og så fylgjer kommunestyrevalet til hausten.

Det meste vert som før, noko vert nytt, og så får vi sjå fram til debatten om korleis vi ønskjer å ha det i kommunen vår.

Vi er mange eldre, fleire er undervegs og nokre i alle aldrar er personar med «funksjonsnedsettelse», som det heiter no.

Av viktige nyhende er at Kommunal- og moderniseringsdepartementet i desember i fjor sende ut høyringsnotat med framlegg til ny forskrift for dei lovpålagde råda for eldre og personar med funksjonsnedsetjingar (og ungdom).

Departementet vil innføra forskrift i den nye kommunelova om to separate råd, med unntak for eigne råd berre i særlege høve.

Her i kommunen har vi no eit felles råd for eldre og menneske med nedsett funksjonsevne.

(Før 2016 var rådet for funksjonshemma eit sjølvstendig råd.)

Som svar på høyringsnotatet vil rådmannen at vi framleis skal hengja saman i fellesrådet (heretter Rådet).

I saka ligg det føre ein uttale frå administrasjonen med framlegg om vedtak i heradsstyret.

Rådet hadde saka på kartet den 11. mars, og det vart vedtatt at ein no ber organisasjonane om å evaluera Rådet sitt arbeid i valperioden på eit møte som administrasjonen skal kalla inn til.

Dei som vert inviterte, er dei lag og organisasjonar som vart bedne om å velja representant i 2016.

Situasjonen er altså slik: Dei funksjonshemma og dei eldre sine organisasjonar må no ta standpunkt til dei argumenta som ligg føre i uttalen frå administrasjonen.

Eg har lese uttalen og oppmodar alle om å gjera det same i denne viktige saka for mange av oss.

Først: Administrasjonen har eit viktig moment når dei peikar på at rekrutteringa frå dei ulike organisasjonane og ønsket om å ta på seg ulike verv er sterkt svekt.

Elles er eg komplett uforståande til at Rådet framleis skal vera organisert som fellesråd for både eldre og for menneske med nedsett funksjonsevne.

Administrasjonen knyter dette saman med at Rådet (sitat) «i den siste valperioden (...) etablert seg til å verta eit viktig høyringsorgan og ein aktiv aktør i samfunnsdebatten»

Ja, var det så vel, men sjølvskryt kjem som kjent frå hjartet. Det er vel elles meir snakk om å tvihalda på eigne posisjonar.

I uttalen er det elles ei mengd luftige påstandar for å halda fram med fellesordninga/tvangsekteskapet som er i total utakt med meir representative aktørar.

Både Pensjonistforbundet i Noreg og FFO (Funksjonshemmedes fellesorganisasjon) og SAFO (Samarbeidsforum for funksjonshemmedes organisasjonar) har for lengst åtvara mot samanslåing og er heilt tydeleg på at «Eldre og funksjonshemmede er best tjent med hver sitt råd».

Det meinte dei før 2016, og dei meiner det framleis. Eg har spurt dei, og høyringssvara no i 2019 er ikkje til å misforstå.

Vel, no skal ein høyra på dei store, men også tenkja sjølv.

Eg har eit korrektiv i eige samvit - som einskildperson og samfunnsdeltakar.

Eg godtar ikkje respektlaus samanroting av eldre og personar med nedsett funksjonsevne fordi det svekkjer eigenverdet vårt, uansett kva nokon vil skriva på merkelappen vår. Dette er devaluering av integriteten vår der det lokale byråkratiet trengjer inn i livet vårt.

Vi som også er eldre, har noko som er eineståande for berre oss, nemleg å vera i livskvelden med dei gleder og sorger som høyrer til.

Har vi noko vit igjen i det grå hovudet vårt, så må visa respekt for menneske som har livskampen føre seg og treng ein vidare horisont for eit verdig liv med høg funksjonsevne.

Og ikkje prøv å seia at vi i nokre saker har «felles interesser», for kven har ikkje det?

Eller sagt på ein annan måte: Sjølv har eg funksjonsnedsetjingar både her og der, men desse problema høyrer berre eldredomen til.

Men til dagens røyndom: No må organisasjonane skunda seg - høyringsfristen hjå departementet er 1. april, og det er ingen spøk!

Tor E. Thorsen