Referat frå Open Space dialogen med Ove Jakobsen og Vivi Storslett i Jonatunet 12.01.2019.

Vel 30 menneske møtte på idédugnaden «Levande lokalsamfunn» med Ove Jakobsen og Vivi Storslett frå Nord Universitet i Bodø, arrangert av Hardangerakademiet i Jondal 11. og 12. januar. Deltakarar kom frå Jondal, Odda, Ullensvang, Kvam og Bergen, nokre unge, flest godt vaksne, ein ordførar og to varaordførarar, ei nærast ideell gruppe for denne dialogforma.

Ove Jakobsen heldt først eit foredrag om økologisk økonomi som grunnlag for levande lokalsamfunn, eit alternativ basert meir på folkeleg engasjement og kompetanse, lokale ressursar, samarbeid og desentralisering enn konkurranse, sentralisering og toppstyring. Lysarka frå foredraget ligg på Hardangerakademiet si heimeside.

Kva kan skape lokalt engasjement for å byggje berekraftige lokalsamfunn?

Etter foredraget danna deltakarane ein stor sirkel, og dei som ville, fekk kome med framlegg til tema å drøfte i grupper. Tema var frie, det er poenget i Open Space-/Ope rom-typen dialog, med fokus på kva som kan skape lokalt engasjement for å byggje berekraftige lokalsamfunn, eller som oppgåveteksten lydde: «Korleis skape engasjement og deltaking for å utvikle livskvaliteten i samfunnet – i samspel mellom berekraftig miljø, levande kultur og livskraftig økonomi?» Mange hadde framlegg til tema. Her er nokre av dei ein samla seg om:

Korleis ta vare på og skape levande møteplassar?

Den gruppa kom m.a. med følgjande framlegg:

• Bygdemøte i samarbeid med lokale lag i dei tre kommunane om aktuelle tema i bygda, der ein nyttar ulike dialogformer. Ei økt med fri samtale mellom folk rundt borda etterpå. Møta skal også vere underhaldande, med godt rom for kultur – konsert, kunstutstilling, lyrikk, basar.

• Hardangerakademiet kan leggje til rette med opplæring/rettleiing i ulike dialogformer.

• Eit tilsvarande, større møte ein gong i året der innbyggjarar frå alle tre kommunane er inviterte.

Korleis verne om dei immaterielle verdiane me har rundt oss?

Denne gruppa snakka om kulturminne, biotopar, økosystem, relasjonar, eventyr, segner, slekta, arvesølv, odelsrett, lokaløkonomiar, lufta vi pustar i og hjarte som slår. Lista er lang, verdiane sårbare. Eksistensielle verdiar og meistring er viktige nøkkelord.

• Verdsetje og fokusere på, formidle og skape relasjonar til plassane, folka og miljøet ein lever i.

• Organisere turar med vaksne og barn, guide og orientere om dei immaterielle verdiane.

• Skape forum for å fortelje lokale historier og segn. Lære om Polly Higgins, «Naturens advokat».

• Fleire torgdagar med lokale initiativ, bytesal som i Totnes i England.

• Sjå tilbake på klyngetunet, er det ein samfunnsmodell me kan hente inspirasjon frå i dag?

Andre grupper drøfta tema som «Korleis halde på folk som flyttar til kommunen?» og «Korleis skape eit breiare mangfald av buformer?» Det var stort engasjement, både i gruppene og i plenum, og det myldra med idear og folk vart inspirerte. «Du skulle ha vore der!» kan ein seie etterpå. Ei sak er lysark og referat, noko heilt anna er å oppleve engasjerande førelesarar og ivrige deltakarar, stemninga og kveiken slike samlingar gir. Førelesarane sa seg villige til å kome attende med fleire og lengre økter. Dei reiser for tida heile landet rundt og organiserer slike dialogsamlingar.

Leif Johnsen,

for Hardangerakademiet