Gler seg over at næringslivet vert teke på alvor
Ingen fremja innvendingar då eit budsjettframlegg utan straumstønad var på høyring i Kvam. Likevel vert stønaden innført. – Gledeleg signal, meiner Kvam Næringsråd.
– Me har ikkje fått skriftlege innspel i budsjettprosessen, men veit at mange slit fordi me høyrer om dei. Omfanget veit me ikkje så mykje om, så me er relativt varsame i denne omgangen, seier ordførar Torgeir Næss (Ap).
Ap, KrF, Frp og H trekte den største kaninen or hatten då budsjettet vart vedteke 8. desember. Partia vedtok ei ordning for straumstønad til næringslivet med ei ramme på 2,5 millionar krone. Det er ein åttedel av summen Ullensvang kommune har sett av.
Artikkelen held fram under annonsen.
Straumstønadsordninga i Kvam
• Stønaden skal vera vederlag for ekstraordinært høge straumkostnader i andre halvår 2022, føresett at prisen har vore over ei krone per kilowattime (utan moms), og at dette fører til at bedrifta går med underskot.
• Gjeld ikkje dei som har fått stønad etter statleg ordning, offentleg verksemd og kraftselskap.
• Bedrifter som søkjer, må ha tilsette i lønt arbeid.
• Potten vert fordelt forholdsmessig etter skjøn. Formannskapet får fullmakt til å gjera vedtak etter innstilling frå administrasjonen.
• Søkjarar må ha forretningsadresse i Kvam.
• Skitrekk kan søkja om stønad til inneverande sesong dersom kostnadene er over éi krone per kilowattime utan moms.
• Stønaden er avgrensa opp til 250.000 kroner per verksemd.
• Administrasjonen fastset nærare krav til dokumentasjon.
– Prekært for nokre
Dagleg leiar Hans Jørgen Andersen i Kvam Næringsråd, som har mange verksemder i Kvam som medlem, meiner nyhendet er gledeleg og viktig. Det aller viktigaste med ordninga, meiner han, er signalet om at Kvam herad tek situasjonen til verksemdene på alvor.
– For dei som er mest alvorleg råka, handlar det om å overleva. Det er viktig at fellesskapen trør til, seier han.
I kva grad ordninga vert treffsikker og pengepotten strekkjer til, torer Andersen ikkje å spå om. Gjennom søknadene vil ein få eit betre bilete av stoda og eventuelt av trongen for å utvida henne seinare, påpeikar han.
Detaljar som krav til dokumentasjon, fristar og anna lyt ein sjå på etter kvart, meiner han. I den statlege energitilskotsordninga er «formalia» og vilkåra så omfattande og kompliserte at ikkje alle verksemder har høve til å søkja, understrekar rådsleiaren.
– Kor prekær er situasjonen?
– For nokre er han prekær. Det er viktig at søknadene vert handsama raskt. Enkelte får heftige straumrekningar, seier Andersen.
Han minner om at også energi- og klimafondet på åtte millionar kroner som vart opna for søknader nyleg, er til gagn for næringslivet. Likevel kan ikkje alle nytta denne, ettersom mange held til i leigde lokale.
Artikkelen held fram under annonsen.
Har venta på staten
Næss påpeikar at partia allereie i fjor haust hadde kontakt med næringsrådet for å få innspel om ei eventuell ordning. I haust skreiv rådet saman med næringslaga i Øystese og Norheimsund eit brev retta til dei folkevalde der dei oppmoda om å få på plass ei ordning for å hjelpa næringslivet med dei høge straumrekningane. Tilbakemeldinga frå ordføraren og varaordføraren var at det økonomiske handlingsrommet var for usikkert til å innføra tiltak enno.
Næss seier dei folkevalde har venta på ei statleg ordning. Det som har kome, er mellom anna ei energitilskotsordning med ymse vilkår og som ikkje treffer alle. Søknadsfristen for i haust er ute, og ein vil no vita kven som fekk stønad gjennom denne ordninga.
I den lokale ordninga er ein av føresetnadene eit dokumentert årsunderskot. Det inneber ifylgje Næss ikkje at verksemdene må venta til årsrekneskapen er ferdigstilt, noko som i ein del tilfelle kan skje fyrst eit godt stykke ut i året, før dei får stønad. Han ser for seg ein periodisert rekneskap, men meiner det må vera opp til rådmannen å fastsetja formalitetane. Poenget er at søkjarane må sannsynleggjera at dei endar med eit underskot, seier han.
Også eventuelle krav om tilbakebetaling om vilkåra vert brotne, må administrasjonen handtera, ifylgje ordføraren.
Romslegare kår
Ullensvang kommunestyre altså har sett av åtte gonger meir enn kvemmingane, nærare bestemt 20 millionar kroner, til ei stønadsordning for næringslivet. Dei folkevalde sette mellom anna som vilkår at søkjarane ikkje kan ha over 100 millionar i omsetning eller 100 tilsette.
Næss seier fleirtalskoalisjonen har skjegla til vilkåra i Sørfjorden, men meiner dei nemnde føresetnadene er lite aktuelle i Kvam. Årsaka er at dei to kommunane har svært ulike næringsstruktur. I praksis har Kvam berre Elkem Bjølvefossen i kategorien med verksemder med det nemnde omfanget av omsetning og tilsette.
Næss viser elles til at Ullensvang har monaleg større inntekter frå ubunden heimfalls- og konsesjonskraftssal enn Kvam.
– Me er ikkje i den same posisjonen, seier Næss.
Artikkelen held fram under annonsen.
Etter hans syn burde staten ha teke jobben med å hjelpa næringslivet meir i straumkrisa. Særleg synest han at dei minste verksemdene, som det finst mange av i distrikta, burde ha fått ei handsrekking.
– Ofte finst det berre éi slik verksemd i ein bransje. Ryk ho, ryk heile det lokale tilbodet, seier han.
Andersen i næringsrådet er samd.
– Breidda i varehandelen og tenestetilbodet er viktig for kor attraktivt det er å bu ein stad, seier han.
