Forbrukarrådet om julegåvehandel: – Ta vare på kvittering og bytelapp

Be om bytelapp og ta vare på kvittering når du handlar julegåver. Også når ein handlar gåver på nett, seier Forbrukarrådet.

Det er tradisjon at butikkane tilbyr folk å byte gåver i romjula, men det er ingen lovfesta rett. Bytereglane i butikkane gjeld, og dei kan variere frå butikk til butikk.

Råda frå Forbrukarrådet lyder som følgjer:

– Be om bytelapp når du handlar julegåver. Ta vare på kvitteringane òg. Det same gjeld i nettbutikkane, seier juridisk seniorrådgivar Nora Wennberg Gløersen i Forbrukarrådet.

Butikkane vil gjerne vere sikre på at det som skal bytast, faktisk er kjøpt i butikken, og at vara skal kunne seljast på nytt.

Derfor bør ein sørgje for at originalemballasjen er intakt om ein ønskjer å byte vara. I tillegg bør ein sjekke om bytelappen har ein tidsfrist.

Ver obs på desse nettsidene

Har du sett reklame på Istagram eller Tiktok for varer som trendar i sosiale medium? Dropshopping-aktørar står ofte bak desse annonsane.

Når du går inn på nettsida, finn du ikkje kjende merkevarer. Prisane er som regel unormalt låge. Leveringstida er typisk veldig lang, eller står som ukjent. Det kan vere vanskeleg å finne kontaktinformasjon til kundeservice.

Dropshopping-butikkar er norske nettbutikkar utan eige varelager. Når du legg inn ei bestilling, snur butikken seg rundt og bestiller vara frå ein asiatisk lågprisbutikk – som så sender vara direkte til deg.

Om ein handlar på slike nettsider, kan det oppstå problem.

– For det første kan du risikere å få høge importavgifter, og det er gjerne lang leveringstid. For det andre er produkta som regel av låg kvalitet. Du kan også risikere å få farlege produkt. I Europa har vi ganske strenge reglar, men sånn er det ikkje nødvendigvis i resten av verda, seier Gløersen.

Ho påpeikar at det også kan vere vanskeleg å krevje reparasjon eller ny vare, då desse nettbutikkane ofte kan leggjast ned utan forvarsel.

Annan julegåvehandel på nett

Hos dei fleste nettbutikkar har ein som hovudregel angrerett. Den gjeld fjorten dagar frå vara er kjøpt. Likevel bør ein vere obs på at du ikkje alltid vil ha angrerett frå nettbutikkar registrert utanfor EU.

– Handlar du på nett, bør du sjekke om butikken gir deg byterett, og i så fall kva frist som gjeld, og om du må betale porto, seier Gløersen.

Ho rår også folk til å sjekke andre forbrukarars erfaringar med butikken ein handlar frå.

– Driv nokon useriøst, finst det ofte åtvaringar på Trustpilot, Facebook eller Google-meldingar, seier ho.

750.000 vil kjøpe brukt julegåve

Ei undersøking frå Finn viser at heile 750.000 forbrukarar planlegg å kjøpe brukte gåver i år.

Brukte julegåver kan vere supert både for lommeboka og miljøet, seier Gløersen. Ho påpeikar likevel at om ein handlar brukt, har ein ingen byterett, med mindre du og seljar har avtalt det.

– Du bør vere sikker på at du kjøper noko gåvemottakaren ønskjer seg, og at det er rett storleik og modell, seier ho.

Ho minner også om at julegåver skal vere noko hyggeleg, ikkje noko som gir høge kredittkortrekningar og hovudverk i januar.

– Kjøp julegåver som passar budsjettet ditt, og som du har råd til.

(©NPK)