Fotballen lokka meg til den russiske bjørnen

For eit verdsmeisterskap! Eg blei så rive med av alle måla, dramatikken og av å sjå på at verda var samla til spel, at eg ikkje klarte feriera lenger innanlands etter Bygdalarm. Eg byrja søka på verdsveven og fekk svar av ein argentinar at ja, eg kan kjøpa billett av han i Moskva! Eg vart overvelda, dette var eit relativt sett fantastisk tilbod, tatt i betraktning at det var enten England eller Sverige eg skulle få heia vidare. Eg sprang bort på Naboen pub denne fredagen for to veker sidan, og med eit halvt auga på kvartfinalen som utfolda seg på skjermen og eit halvt auga på telefonen, fann eg flybillett til måndag! Dette blei med rette feira med ekstatisk iver på fredagens larm, men heldigvis heldt eg meg køyrbar på laurdagen og fekk pakka meg klar for avreise på sundagen.

Då eg landa i Moskva, vart eg møtt med ei heilt anna fargerik stemning enn den meir sterile byen eg besøkte i fjor. For då var eg òg ei lita veka her og trefte eit lokalt folk som gjekk småsure rundt og kjefta på folk frå nabolanda som jobba i gatene. Men i sommar hadde verda samla seg til fest i den russiske hovudstaden, og det var tydeleg at både folk og fe hadde fått streng beskjed om å visa landet frå si beste side. Det var tydeleg at det var meir fridom no, for sjølv om offentlege tenestemenn gjekk rundt på alle gatehjørne, kunne folk til dømes sitta på graset i parkar denne gongen, og kvinner fekk gå inn i dei overveldande ortodokse katedralane utan hovudplagg. Så det var ikkje eit ekte bilete av Russland som blei vist til verda i denne omgang, men ting var godt tilrettelagde for besøkande. Om ein kunne visa til eit billettnummer for kamp, bad dei ikkje om innreisevisum, og ein fekk reisa gratis med offentleg transport på kampdagane.

Tysdag møtte eg argentinaren og fekk betalt semifinalebilletten. Turen gjekk så vidare for å henta ID-kort som Fifa hadde laga til. Eg kjente ei nærmast euforisk stemning av å vera til stades på verdsmeisterskapet. Etter å ha sett den fyrste semifinalen, mellom Frankrike og Belgia, på storskjerm, med titusenvis av folk frå heile verda på ein såkalla Fifa Fan Fest, måtte det bli ei feiring. Det blei ein skikkeleg heilaftan, som gav fullstendig meining der og då blant begeistra supporterar, men var noko eg skulle angra på neste morgon. For etter ein strabasiøs formiddag der eg låg strak ut nærmast i kuvøse, måtte eg ta meg saman for å reisa mot stadion eit par timar før avspark denne onsdagen.

Britane var høgt oppe og tydeleg sveltefôra på suksess. Folk samla seg rundt fellessongar som «Football’s coming home», og stemninga var til å ta og føla på. Kunne dette vera meisterskapet då England, fotballen sitt heimland, endeleg skulle få pokalen heim? Kvartfinalen eg venta på mellom Sverige og England, var på sett og vis vinn-vinn då eg kjøpte billetten, for det hadde vore stas med nabolandet vårt i semifinalen òg, sjølv om eg kjente at hjarta mitt banka sterkast for England. Det skal mykje til for å nå kjensla ein føler for sin egen nasjon, men sidan Noreg har hatt så mange sabbatsår i fotballen, var det relativt lett å heia på England, som eg alltid har følgt takka vere den store favoritten Leeds United. Det var òg blitt meir naturleg å heia sterkare på dei no etter at eg budde i London i fjor, og når laget er i medgang er det lett å bli ein supporter.

No torde eg knapt tenka på kor nervepirrande dagane ville bli før ein eventuell finale, og snakka med britar som hadde fått trua på mannskapet sitt igjen. Det var likevel openbert at reisa mot semifinalen hadde vore relativt enkel, og Kroatia var eit lag som heilt klart kunne slåast.

Når kampen blir blåst i gong, er det ei ellevill stemning på stadion. Og så skrur utruleg nok midtstoppar Trippier inn 1–0 på magisk vis etter berre fem minutt! Fantastisk, for ein prestasjon og for eit lag. Me er best i verda!

England fortset å pressa på, sjansane kjem på løpande band. Eg er einig med mine sjelefrendar i kvitt om at Harry Kane snart vil vakna til og tuppa ballen i nota. For dette er verkeleg ein maktprestasjon, no treng ingen kritisera England lenger!

I pausen er det slik ei herleg stemning blant oss mest høgmælte som er i leiinga. Det er berre ein omgang igjen, og britane, som er slik eit herleg spetakkel av elegante damer og velartikulerte gentlemen saman med sjanglande bajasar, er heilt oppe i skyene. Me applauderer mannskapet ut att på banen, og eg drøymer om finalen.

Men plutseleg er det eit tammare engelsk lag som kjem ut, kva har skjedd? Kroatia blir invitert inn i kampen, og etter 68 minutt skjer tragedien: Perisic utliknar til 1–1 på akrobatisk vis.

Då vert det plutseleg ulideleg spanande å sjå kampen, og alle me som var pynta i engelske flagg vert nesten stumme. Resten er historie, og eit vondt minne som me ikkje treng grava fram igjen i detalj, for Kroatia tok som kjent sigeren etter ekstraomgangane. Engelskmennene halta ut og takka for kampen, medan dei 78.011 tilskodarane forlét stadion, og me var mange som følte at tidenes moglegheit var forspilt.

Det er ein solid festbrems når favorittlaget tapar, men me som drøymde oss vekk med engelsk suksess måtte erkjenna at laget ikkje fortente å bli verdsmeister. Det blei bekrefta med nok eit tap i bronsefinalen. Likevel var det relativt lett for meg, utan engelsk pass, å skifta fokus. For eg byrja lesa meg opp om Kroatia og vart verkeleg imponert av både landet og laget. Tenk at dei har ei mindre befolkning enn Norge, men likevel slik eit stjernespekka mannskap der dei største stjernene, som Luka Modric, er oppvaksne i flyktningleirar. Det blei lett for meg å finna ein ny favoritt i Kroatia, så eg fekk kontakt med ein triveleg kar frå Hongkong og avtalte å kjøpa finalebillett av han.

Fotballfrie dagar under VM blir eit lite vakuum, men eg må sei det er fantastisk å bu på hostell med folk frå heile verda som opplever at ein er ute på sitt livs reise. Det er slåande kor godt kjent ein kan bli med folk når ein bur saman i sovesalar, og det var nesten litt vemodig då eg skulle bytta hostell i Moskva etter fire dagar og måtte ta avskjed med nye vener frå Mexico, Brasil, Indonesia, Russland og England. For det var stor stas å kjenna på den gode kjensla av å vera ryggsekkturist igjen, kombinert med den fortryllande spenninga av å kunna sjå fram til neste kamp.

Det var òg slåande kor «enkelt» det var å reisa rundt i eit nytt land når eg fekk tak i eit russisk simkort og hadde internett. Éin ting er å følgja kart som oppdaterer seg automatisk og ein har all informasjon lett tilgjengeleg, men ei ny oppdaging for meg var å kunne snakka inn i omsettingsprogram. Eg sa setningar inn i Google translate på norsk eller engelsk, og så omsette telefonen det direkte til eit anna språk og ei automatisk stemme sa det høgt. Slik kunne eg lett gje beskjedar og nesten halda ein samtale sjølv om eg ikkje beherska det russiske språket. Likevel er det fascinerande å reisa rundt her i Russland kor eg ser lokal ut på hudfargen, og ved å læra nokre enkle frasar og rulla godt på r-en, er det artig å prøva å forsvinna inn i mengda som ein av dei lokale.

På finaledagen var eg utanfor stadion fem timar før avspark, og det var slåande korleis timane fauk vekk i ei ekstatisk stemning. Til alt hell sat eg på sida med fleirtal av kroatar, men det var òg spesielt mange tyskarar og brasilianarar på plass, som hadde flydd over i håp om å sjå sitt land i finalen. Det var god utsikt til heile banen, sjølv om eg sat høgt oppe på tribunen, og då spelarane kom utpå for oppvarming, vart det stor applaus. Det blei òg musikalsk underhaldning før avspark, men eg må seia det var ingenting i forhold til finalen i Johannesburg i 2010, då eg blei overraska av å sjå ein safari med eksotiske dyr komma på banen medan Shakira song Waka Waka med ein gjeng dansande afrikanarar, til ellevill glede. Det var meir kontrollerte former i Moskva, og dei fleste klarte å leggja frå seg mobiltelefonane sine for å retta fokuset mot kampen før avspark.?Det blei ein nervepirrande start fram til eit høgt omdiskutert straffespark til Frankrike etter 39 minutt, som verda har analysert i det vide og breie. Frå tribunen er det vanskeleg å vurdera slike situasjonar, men kroatane hang veldig godt med, og me heia dei ivrig utpå for andre omgang. To kjappe mål til frå Frankrike gjorde dessverre sitt for at det ikkje blei ein altfor spanande finale, men det var likevel ei stor oppleving å sjå den mest målrike finalen sidan 1966. Mot slutten av kampen kom det plutseleg lyn og tore, før ei heftig regnbye slo inn då Putin og kompani kom på banen for å dela ut medaljane.

På måndag var det stor utfart frå Moskva. Eg hadde rett nok berre kjøpt einvegsbillett til Russland og kunne halda meg innanlands i inntil ti dagar etter verdsmeisterskapet. Så då min nye ven frå Hongkong tipsa om at det var gratis avreise frå Moskva dagen etter finalen for alle med Fifa Fan ID, bestilte eg eit nattog til St. Petersburg. Her er det tydeleg at ting har endra seg etter VM. Prisane har gått betydeleg ned, og eg bur for tida på eit hostell for 55 kroner natta med frukost inkludert.

Det har vore eit fint lite eventyr å vera til stades på mitt tredje verdsmeisterskap på rad, sjølv om ballen ikkje rulla min ønskjelege veg reint resultatmessig. Under VM i Qatar må eg nesten klara å halda meg vekke frå slik ei korrupt tildeling, men ingenting er skrive i stein. Eg hadde eigentleg tenkt å boikotta Russland òg, men det er utruleg korleis denne fantastiske leiken med ball kan engasjera.

Hallgeir Berge